‘Raadsleden missen een informatiesysteem en zoeken zich suf’, kopt Binnenlands Bestuur van vorige maand. In maart 2022 waren de meest recente gemeenteraadsverkiezingen, waarbij een grote groep nieuwelingen is gestart als volksvertegenwoordiger. Het meest schrijnende aan al die enthousiaste nieuwe raadsleden is dat ze iedere bestuursperiode weer in dezelfde valkuil trappen. Vraagt er bijvoorbeeld wel eens een nieuw raadslid om een overdrachtsdossier? Zijn voorganger heeft veel tijd en energie gestopt in het vergaren van informatie, maar heeft dat veelal zo gebrekkig opgeslagen, dat de opvolger er weinig aan heeft. Die begint na de verkiezingen gewoon weer opnieuw. Het best functionerende raadslid lijkt diegene te zijn die het langst in de raad zit en een ijzersterk geheugen heeft.
Fijn dat iedere gemeente een raadsinformatiesysteem heeft, met een goede digitale registratie van de raadsvergaderingen. Feitelijk wordt dat gebruikt om de documenten achter de besluitvorming van het College van Burgemeester en Wethouders rond te pompen.
Alsof je het gevoel krijgt dat de wereld 20 jaar heeft stilgestaan, althans in de gemeenteraad. In 2002 heb ik samen met een collega het initiatief RaadsledenWeb opgericht. Doel was om de raadsleden te voorzien van een ondersteunend informatiesysteem. Helaas moest de grootste investeerder afhaken wegens economische tegenwind. Jammer, want de visie en de ideeën erachter waren heel goed uitgewerkt.
Ik pleitte destijds al voor een griffie-informatiesysteem, specifiek als hulpmiddel voor volksvertegenwoordigers. Zo’n digitaal informatiesysteem kun je koppelen aan dossiers waar de ambities uit een bestuursperiode duidelijk naar voren komen. Zeker langjarige projecten of dossiers, zoals grondzaken, waarin veel geld om gaat, zou je continu moeten monitoren. Ook is het belangrijk dat je de historische kennis kunt inzetten om (politiek) bij te sturen richting de toekomst.
Ik had zelf verwacht dat een andere marktpartij de handschoen op een later moment wel zou oppakken, dat is niet gebeurd. In 2010 heb ik me ook verbaasd over het gebrek aan ICT-ondersteuning voor raadsleden.
Het is een gemiste kans dat de raadsleden de tijdsperiode vlak voor de verkiezingen niet aangrijpen om vast te stellen hoeveel er van de doelstellingen is bereikt en hoe effectief het beleid is gebleken, zodat je dit kunt gebruiken voor de volgende bestuursperiode. Mocht er binnenkort weer een canvassend politicus bij je aan de deur komen, of je wordt aangesproken in het winkelcentrum, stel hem of haar eens een paar vragen over de toekomst van je gemeente. Maar vraag ook eens welke (digitale) dossiers hij van zijn voorganger gaat overnemen. Ik verwacht dat je schrikt van het antwoord.
Ik hoop dat het ministerie van BZK en de VNG er nu eindelijk eens werk van maken en doorpakken op dit onderwerp anders blijven onze raadsleden maar aanmodderen.
