Als 9-jarig jongetje verhuisde ik in 1973 met mijn moeder naar de Koning Lodewijklaan. Mijn moeder ging als hoofdverpleegkundige aan de slag in het Julianaziekenhuis. Vlak daarvoor, in oktober 1972, werd officieel het Stadskantoor op de hoek Vosselmanstraat / Handelstraat geopend. Inmiddels zijn we ruim 50 jaar verder, staan er woningen in het Julianakwartier, is Westpoint voor de tweede keer helemaal gestript en betrekken eind 2024 de eerste huurders hun appartement.
Eind 2024 zal het voormalige kantoorgebouw Westpoint een mooie plek zijn om te wonen. Op dit moment wordt er hard aan gewerkt om dit mogelijk te maken. Het is bijzonder om te zien hoe dit pand heeft meebewogen met de tijdsgeest en betrokken is geweest bij verschillende onderwerpen en discussies in de samenleving.
Avenue Europa
Zo waren in de jaren 60 oorspronkelijk twee grote kantoortorens bedacht langs de Avenue Europe, de huidige Vosselmanstraat. Dit plan geeft het toen heersende tijdsbeeld in Nederland goed weer. Apeldoorn moest ook mee in de vaart der volkeren; een ‘expanded town in a new region’ worden, zoals het destijds werd beschreven. Apeldoorn werd toen ook wel ‘de tweede schrijftafel van Nederland’ genoemd omdat er zich zoveel rijksdiensten vestigden. Er werd gerekend op een verdere bevolkingsaanwas tot 220.000 in het jaar 2000. De huidige Vosselmanstraat was destijds al omgedoopt tot ‘Avenue Europa’ en zou een vierbaansweg dwars door Apeldoorn worden. Uiteindelijk hakte het gemeentebestuur in 1969 de knoop door. Het pensioenfonds van de Rotterdamse haven zal op de hoek van de Badhuisweg en de Sprengenweg een acht verdiepingen tellend gebouw neerzetten, dat vervolgens door de gemeente voor twintig jaar gehuurd zou worden. Het Rotterdamse architectenbureau Landers realiseert 11.000 vierkante meters vloeroppervlak dat plaats biedt aan zo’n 500 ambtenaren. Op 27 oktober 1972 wordt het gebouw officieel geopend.
Stadskantoor 20 jaar
Apeldoorn heeft dan een kantoor dat zowel qua voorzieningen als qua uitstraling voldoet aan de eisen die gesteld mogen worden aan het stadhuis van een stad die zich op dat moment de op zeven na grootste van Nederland mag noemen. In 1992, wanneer de afgesproken periode van twintig jaar verstreken is, verlengt de gemeente de huur van het stadskantoor niet. Aan het Marktplein is inmiddels het nieuwe, huidige stadhuis verrezen. Daarvoor hadden stevige politieke discussies plaatsgevonden, waarbij verschillende wethouders sneuvelden en het bestaande Stadskantoor ook als mogelijkheid langskwam om uit te breiden. In 1991 heb ik me ook nog persoonlijk historisch met het Stadskantoor verbonden door in juni van dat jaar daar te trouwen met mijn echtgenote.
Belastingdienst 15 jaar
In 1993 wordt het pand volledig gestript en opnieuw ingericht als modern kantoorgebouw. Kosten: 20 miljoen gulden. Het pand wordt vervolgens betrokken door twee ICT-organisaties van de Belastingdienst, het CHP en CBO, die later tot één eenheid CBI (Centrale Beheereenheid Informatiesystemen) fuseren. Deze eenheden waren bij het publiek minder bekend omdat zij geen loketfunctie voor inwoners of ondernemers hadden. Zij werkten vooral op de achtergrond. Zo ontwikkelde de CHP/CBO onder meer de aangiftediskette, wat in die tijd een grote (Europese) innovatie was.
De officiële opening van het vernieuwde gebouw vond plaats in 1994 door Willem Duys, een goede vriend van vastgoedeigenaar Tom Westermeijer. Duys onthulde de groene neonletters ‘Westpoint’ boven de ingang van het gebouw. De naam was bedacht via een prijsvraag door een van de medewerkers van de Belastingdienst.
De belastingambtenaren voelden zich prima op hun plek. Zij wipten in hun pauze nog wel eens het centrum in, of kochten cadeaus in het centrum. Goed voor de economische dynamiek in het winkelhart. De ruimte waar ik in 1991 trouwde werd overigens later de postkamer van het belastinggebouw. Op de achtste etage bevond zich het bedrijfsrestaurant en in de kelder van het gebouw werd een fitnessruimte voor het personeel ingericht.
Van 1994 tot en met 1996 had ik zelf ook het voorrecht om als belastingambtenaar in dit gebouw te mogen werken en wel op de eerste etage. Voor iemand die zelf sinds 1986 aan de Arbeidstraat woont, op een steenworp afstand, was dit wel een bijzondere luxe. Iedere ochtend een wandeling van 150 meter naar kantoor.
Er was in die tijd in Apeldoorn een tekort aan kantoorpanden. De Belastingdienst was breed verspreid over de gemeente. Van het station, voormalig PGGM gebouw en aan de Schoolstraat.
Begin deze eeuw is de Belastingdienst met een grootscheepse modernisering van het kantorencomplex aan de Kennedylaan bezig. Toen dat proces was afgerond, verhuisde de CBI in 2008 naar het Walterbosch complex en kwam Westpoint leeg te staan. Op dat moment brak ook de (banken)crisis uit en kwam, vrijwel gelijktijdig, Het Nieuwe Werken op.
Leegstand 16 jaar
In 2008 was Westermeijer de eigenaar van het pand. Dit vastgoedbedrijf ging in januari 2012 failliet waardoor het pand aan de hypotheekverstrekker de ING-bank verviel. In 2009 en 2010 hebben enkele kunstenaars de begane grond gehuurd. Daarna was het pand nog een paar keer slachtoffer van krakers. Sinds 2008 takelde dit ooit zo stoere gebouw langzamerhand steeds meer af. Van 2008 tot 2014 deden ING en gemeente vrijwel niets aan leegstand, ondanks dat Apeldoorn hoger dan het landelijk gemiddelde scoorde met (kantoor)leegstand.
Als omwonende ben ik daarom in januari 2013 met het twitteraccount @HotelWestpoint gestart. Qua inhoud een combi van Fawlty Towers en een kritisch lokaal platform. Voor mij tevens een interessant communicatie-experiment om te onderzoeken of je met dit medium de publieke opinie kunt beïnvloeden.
De laatste fase
Toen de stofwolken van het faillissement waren opgetrokken bleek Bun uit Almere de nieuwe eigenaar te zijn geworden. Bun had de intentie om het pand te slopen en er een supermarkt te vestigen. Stedenbouwkundig zou dit de beste keuze zijn geweest.
Na 7 jaar leegstand stemde in 2015 de gemeenteraad echter het supermarktplan om discutabele reden weg, zonder goed alle consequenties daarvan in te schatten. Met name de toenmalige raadsleden van VVD en Lokaal Apeldoorn hebben zich laten beïnvloeden tot deze keuze. Toen werd ook al gewaarschuwd dat het weer 10 jaar zou duren voordat het gebouw weer normaal gebruikt zou worden. Inderdaad duurde het even voordat eigenaar BUN met een nieuw plan kwam. Dit werd uiteindelijk woonappartementen en gaat in 2024 gerealiseerd worden. Dat betekent dat het van 2008 tot 2024, ruim 16 jaar, heeft geduurd voordat het pand een nieuwe functie gekregen. Vanzelfsprekend veel te lang en de vraag is of de markt en de overheid hiervan geleerd hebben. Kijkend naar het verval en de leegstand van het Centraal Beheer gebouw lijkt de geschiedenis zich te herhalen.
In 2019 heb ik me nog sterk gemaakt om de kunst in het gebouw te redden. Niemand was opgevallen dat er grote kunstpanelen van kunstenaar Joost van Haaften in de hal hingen. Gelukkig kon de kunstenaar zijn panelen weer terug krijgen.
Nu het gebouw zo goed als gereed is, is het volgens mij een uitstekende plek voor starters en kleinere huishoudens. Het is jammer dat het pand geen nieuwe naam heeft gekregen die beter bij het gebied en de historie past. Wie weet pas ik me ook nog aan de tijdsgeest aan; nadat ik er ben getrouwd, er heb gewerkt, kan het maar zo zijn dat ik er een keer ga wonen ….
